Als introductie kan u via onderstaande links informatie vinden over DIS. U vindt er uitleg over oorzaken, kenmerken, behandeling en een korte geschiedenis.
1- Hulpgids – uitgebreide informatiebron over de geestelijke gezondheidszorg
2- Trimbos – het kennisinstituut voor de geestelijke gezondheid
3- Wikipedia – duidelijk overzicht onderbouwd met referenties
Uit de vakliteratuur kunnen wij onderstaande boeken aanbevelen. Diverse auteurs heb ik zelf gesproken en hier en daar wordt ook onze eigen casus als voorbeeld aangehaald.
1- Ik in meervoud. Over de dissociatieve identiteitsstoornis (voorheen MPS).
Auteurs: Joke Lijnse en Ton Colle
2- Anders. Geestelijke gezondheiszorg. Deel 1: Diagnose.
Auteurs: Arnoud Tanghe en Paul Vanhaeren
3- Trauma. Dissociatie en hypnose.
Auteur: Onno van der Hart (Redactie)
4- Het belaagde zelf. Structurele dissociatie en de behandeling van chronische traumatisering.
Auteurs: Onno van der Hart, Ellert Nijenhuis en Kathy Steele
5- Behandeling van traumagerelateerde dissociatie. Een praktische integratieve benadering.
Auterurs: Kathy Steele, Suzette Boon en Onno van der Hart
Andere literatuur die vanuit het standpunt van een eigen levensverhaal is geschreven:
1- Van waanzin naar wijsheid. Een boeiende autobiografie geschreven door ervaringsdeskundige Iris van Zomeren waarin zij beschrijft hoe de deelpersoonlijkheden van DIS na een intens therapeutisch proces weer bij haar integreerden. Dit boek is zeer geschikt zowel voor therapeuten als cliënten.
Voorwoord ‘van waanzin naar Wijsheid’
In dit boek neemt Iris aan de hand van haar eigen levensverhaal de lezer mee op een boeiende en indrukwekkende ontdekkingsreis. Zij vertelt daarin heel openhartig over de zeer traumatiserende ervaringen die zij als kind meemaakte en die zo heftig waren dat zij die alleen kon overleven door een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS) te ontwikkelen.
Toen ik Iris leerde kennen, was zij al een aantal jaren in therapie bij mijn collega Judith Rothen. Bij haar had Iris al een behoorlijk voortraject afgelegd, waarbij de verschillende delen van de DIS waren geïntegreerd. Mede dankzij de vakkundige begeleiding van Judith liet zij daarmee zien dat een DIS niet iets hoeft te zijn waar je maar mee moet leren leven, zoals wel vaker gezegd wordt, maar dat het iets is waar je daadwerkelijk van kunt herstellen.
Iris kwam bij mij om nog wat gerichter aan het getraumatiseerde zenuwstelsel te werken. Hierbij maakte ik naast de lichaamsgerichte benadering Somatic Experiencing (SE) van dr. Peter A. Levine gebruik van diverse andere therapeutische benaderingen, zoals Tension & Trauma Releasing Exercises (TRE), Ego State Therapy (EST), Resource Therapy (RT) en Eye Movement Integration (EMI).
Iris beschrijft in dit boek in heldere en voor iedereen begrijpelijke taal hoe een aantal van deze benaderingen haar geholpen hebben om haar zenuwstelsel weer tot rust te laten komen. Wat ik ook bijzonder vind, is dat zij haar verhaal niet vertelt vanuit een slachtoffer dat blijft hangen in verwijten en het koesteren van pijn, maar meer beschouwend, dus met een zekere afstand.
Je zou haar proces kunnen vergelijken met een schelp die is opengegaan, waarbij de parel die al die tijd in haar verscholen zat aan het licht is gekomen. Zoals ik wel vaker heb gezien bij cliënten heeft het trauma Iris niet zwakker gemaakt, maar juist sterker. Dit wordt ook wel posttraumatische groei (PTG) genoemd. Als therapeut heb ik veel geleerd in het contact met Iris. Soms was het ook voor mij moeilijk en zwaar, maar er zijn ook zoveel mooie momenten geweest. Ik ben blij dat ik de kans heb gekregen om een tijdje haar reisbegeleidster te mogen zijn, en na verloop van tijd een medereizigster.
Dit boek is een cadeau voor iedereen; het is zeer geschikt voor zowel cliënten als therapeuten. Daarnaast kan het heel behulpzaam zijn voor eenieder die trauma meemaakt in zichzelf of in de omgeving en die daar inzicht in wil krijgen. Het verhaal van Iris laat zien dat een succesvolle individuele traumagenezing mogelijk is. Trauma is echter niet alleen een individueel probleem, maar ook een maatschappelijk probleem. Ik denk dan ook dat het heel belangrijk is dat er op maatschappelijk niveau gekeken wordt naar wat er mogelijk is op het gebied van de preventie van trauma. Daarbij is het mijns inziens uitermate belangrijk dat er voldoende goed opgeleide traumatherapeuten beschikbaar zijn, zodat we toe kunnen werken naar een wereld waarin we steeds minder geregeerd worden door trauma.
Ik wens de lezer veel leesplezier bij de ontdekkingsreis ‘van waanzin naar Wijsheid’.
Drs. Rachporn Sangkasaad Taal
Psychotherapeut
Recensie door onze ervaringsdeskundige:
Een indrukwekkende, aangrijpende autobiografie van Iris van Zomeren. Een open en eerlijk levensverhaal. Haar onveilige jeugd met mishandeling en misbruik in het gezin, de pedo-seksuele buurman en het gepest op school zorgde voor grote problemen. Ze vermeldt ook haar positieve ervaringen in deze jaren. Om te overleven heeft Iris zich opgesplitst in meerdere persoonlijkheden. Ze beschrijft de sociale en maatschappelijke gevolgen. Zij werd na de middelbare school opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis, klasgenoten begonnen aan een vervolgopleiding. Ze vertelt over de fases in het contact met haar familie, vooral met haar ouders. Na turbulente tijden, ook in de liefde, ontmoet ze Erik, de liefde van haar leven. Zijn onvoorwaardelijke liefde, steun en begrip zijn essentieel. Iris vertelt over de jaren en jarenlange strijd die zij samen doormaken. De strijd in hun relatie, de strijd naar herstel, het zoeken naar wegen om dit te bereiken. Spiritualiteit speelt hierbij een grote rol. Onbekend met satsangs, mantra’s en spirituele ervaringen is het geen belemmering om het boek te lezen, de uitleg is helder. Zowel door de verklarende passages als door de vertelling van Iris. Verklarende passages zijn ook elders in het boek opgenomen. Na een zeer bijzondere ervaring tijdens een spiritueel weekend wordt Iris geadviseerd professionele hulp te zoeken. In een antroposofische kliniek wordt DIS vastgesteld. Jaren van intensieve therapie volgen. Tijdens deze jaren zijn er enkele mensen die haar onverminderd bijstaan. Iris beschrijft vijf van haar vijftien deelpersoonlijkheden. Langzamerhand komt er meer en meer inzicht in haar geschiedenis doordat ze ontdekt wat de deelpersoonlijkheden voor haar gedragen hebben. Er waren aanvullende therapieën nodig om de trauma’s te verwerken. Iris heeft DIS uiteindelijk achter zich kunnen laten.
Iedereen beleeft DIS anders en niet iedereen komt eruit ondanks vaak jarenlange inspanningen en therapieën. Lezers die DIS (gehad) hebben zullen veel herkennen, het roept ook veel op uit de eigen geschiedenis. Het is een inzichtgevend en verrijkend boek voor wie direct of indirect met DIS te maken heeft.
Rita Buitelaar